17 آبان( 7 نوامبر)
روزجهانی رادیولوژی گرامی باد
<< مختصری از زندگینامه کاشف پرتو ایکس>>
ویلهلم کنراد رونتگن:به آلمانی: (Wilhelm Conrad Röntgen) فیزیکدان آلمانی، کاشف پرتو ایکس، و برندهٔ اولین جایزه نوبلفیزیک در سال ۱۹۰۱بود.
زندگینامه
رونتگن در ۲۷مارس ۱۸۴۵در شهر لنپدر آلمانمتولد شد. او در هلنددیپلمگرفت و سپس به سوییسرفت و وارد مؤسسه فناوری فدرال زوریخشد و زیر نظر پروفسور آگوست کونتبه تحصیل ادامه داد. او در فیزیک دکترا گرفت و به وورتسبورگآلمان بازگشت. پس از مدتی تدریس در دانشگاههای استراسبورگ و دانشگاه گیسن، استاد دانشگاه وورتسبورگشد.
او در سال ۱۸۹۵، هنگام تکرار تجربه لنار، بسیار شگفتزده شد؛ رونتگن، لوله کروکس را در کاغذ سیاهی پیچیده بود، دید که پرده آغشته به یک ماده فلوئورسنت که در نزدیکی لوله قرار داشت، بیدلیل درخشید. او با چندین بار تکرار این تجربه، نتیجه گرفت که این درخشندگی اسرارآمیز از کاتد نمیآید، بلکه از صفحه آلومنیوم یا آند میآید. بدین ترتیب او پرتوی کشف کرد که معلوم نبود چیست؛ بنابراین، آن را پرتو ایکس یا پرتو ناپیدا خواند.
مطالعات و اکتشافات
مطالعات رونتگن بیشتر دربارهٔ الکتریسیتهو نور و گرما بود و سرانجام او با پیگیری مطالعات سر ویلیام کروکس، پرتو ایکسرا کشف کرد.
کشف رونتگن اولین کشف از سری کشفها درباره رادیو اکتیویتهبود که کشفهای بکرل، کوری، رادرفورد، ماکس پلانک، تامسون، انیشتینو انریکو فرمیرا در برمیگرفت.
پرتوX، پرتوی با طول موج بسیار کوتاه و قابلیت نفوذ بسیار زیاد است، و از بیشتر مواد میگذرد. فیزیکدانان برای آنالیز مواد بلوری، بسیار از این پرتو بهره بردهاند، و در پزشکی نیز به نامهای رادیوگرافیو رادیولوژیبهکار میرود.
در هشتم نوامبر ۱۸۹۵، رونتگن، سرگرم کار روی پرتو کاتدی با لوله کروکس-هیتورف(لامپ کروکس) بود. این لوله که در آن زمان بارها از سوی فیزیکدانان استفاده میشد، حباب شیشهای داشت که هوای آن تقریباً تخلیه شده، دو الکترود به فاصله چند سانتیمتر از هم در آن قرار داشتند. با برقراری اختلاف پتانسیل زیاد، در حدود چندین هزار ولت، بین الکترودها، پرتو کاتدی (الکترونها) از کاتد (الکترود منفی) به آند (الکترود مثبت) میرفتند، به عبارت دیگر، به مسیر خود ادامه میدادند تا به دیوارهٔ شیشه لوله برخورند. رونتگن در صفحه کاغذ آغشته به کریستالهای پلاتین، سیانور و باریم که در کنار لوله کروکس-هیتورف قرار داشت فلورسانس درخشانی دید. وی پرتوی را که بسیار پرنفوذتر از پرتو کاتدی بود، کشف کرد. سپس رونتگن مشتاقانه در چند هفته با پیگیری این ایده و با تجربهٔ دقیق، به بررسی ویژگیهای این پرتو، که آن را پرتو ایکس نامید، پرداخت. کشف پرتو ایکس و کاربرد وسیع آن در تصویربرداری پزشکی، به نجات انسانهای زیادی انجامید، بهگونهای که تصور علم پزشکی بدون تصویربرداری پرتو ایکس، سخت است.
افتخارات
رونتگن در سال ۱۸۹۶برای کشف مهمش، پرتو ایکس، نشان رامفوردگرفت. او در سال ۱۹۰۱، اولین جایزه نوبلفیزیک نیز را دریافت کرد.
فوت
رونتگن در سال ۱۹۲۳در اثر بیماری کارسینوما، رشد بدخیم سلولهای اپیتلیال، درگذشت.